دیجیتال مارکتینگ چیست؟ + لیست 14 ابزار بازاریابی دیجیتال
آیا تا به حال به واژههایی مثل دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال برخوردهاید؟ یا دیدهاید افرادی که شغل خود را این موارد معرفی میکنند؟ شاید در اینستاگرام یا دیگر شبکههای اجتماعی و در پروفایل برخی از افراد، این اصطلاحات را دیده باشید. شاید هم کمی برایتان عجیب بوده که چرا شخصی باید در این حوزه فعالیت کند. اما واقعیت این است که به دلیل فراگیرشدن استفاده از اینترنت، شاهد ظهور اصطلاحات و مشاغل جدیدی هستیم.
در زمانی که همهچیز به سمت دیجیتالی شدن پیش میرود، شاخهی بازاریابی هم از این قاعده مستثنی نبوده است. «دیجیتال مارکتینگ یا دانش بازاریابی دیجیتال»، به کاروکسبها کمک میکند تا بتوانند در فضای دیجیتال، به شکل فعالانهتر و البته سودمندانهتری حضور داشته باشند. در حال حاضر، تعداد کاروکسبهای فعال در حوزه دیجیتال روزبهروز بیشتر میشوند و البته بسیاری از آنها، از دانش بازاریابی دیجیتال هم به خوبی استفاده میکنند.
اگر به اطراف خود نگاهی بیندازید، میبینید که همه، به نوعی مشغول استفاده از ابزارهای دیجیتال هستند. این گستردگیِ استفاده از این ابزارها، باعث شده که بسیاری از مردم، از آنها در جهت بازاریابی موارد مشابه استفاده کنند (البته که دیجیتال مارکتینگ تنها مربوط به کسبوکارهای آنلاین نیست – جلوتر بیشتر راجعبه این مورد صحبت میکنیم).
اما بخشی از جامعه، به طور کاملاً تخصصی مشغول فعالیت در زمینه بازاریابی دیجیتال یا دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) هستند. این اصطلاح گرچه در گذشته جزئی از بازاریابی شناخته میشد. اما امروزه به عنوان یک دانش کاملاً مستقل مورد استفاده قرار میگیرد. اگر سؤالاتی مانند دیجیتال مارکتینگ چیست؟، چرا باید از ظرفیتهای بازاریابی دیجیتال استفاده کنیم؟، این دانش چه مزایایی دارد؟ و… در ذهن شماست، در این مقاله از آکادمی بام، قصد دارم به طور کامل به بحث مهم و البته جذاب آموزش دیجیتال مارکتینگ بپردازم و جنبههای مختلف آن را با هم بررسی کنیم.
دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) چیست؟
تعریف خیلی خلاصه بازاریابی دیجتال را میتوان در چند کلمه آورد: «بازاریابی با استفاده از ابزارهای دیجیتال»
اما تعریف کلیتر دیجیتال مارکتینگ که تقریباً ترکیبی از تعریفهای مختلف توسط دیجیتال مارکترهای معروف است را در اینجا میبینید:
بازاریابی دیجیتال شامل استفاده از همهی ابزارهایی است که برای بازاریابی خدمات و محصولات و در بستر دیجیتال (اینترنت، موبایل، وبسایت، ایمیل و…) مورد استفاده قرار میگیرند.
وقتی صحبت از ابزارهای دیجیتال به میان میآید، منظور فقط استفاده از اینترنت نیست. اینجا جایی است که برای خیلیها ابهام پیش میآید. منظور از بازاریابی دیجیتال این است که از هر ابزار دیجیتالی میتوان استفاده کرد. حتی زمانی که اینترنت نیز روی کار نیامده بود، بازاریابی از طریق ابزارهای دیجیتال انجام میگرفت. اما کسی همچین اصطلاحی را به کار نمیبرد. در زمانی که رادیو و تلویزیون به تازگی روی کار آمده بودند، تبلیغاتی که در آنها صورت میگرفت، به نوعی دیجیتال مارکتینگ بود. پس نمیتوانیم آن را مختص عصرِ حاضر و روی کار آمدن اینترنت بدانیم. کما اینکه همچنان نیز به همین صورت است!
با تعریف بالا، میتوانیم دیجیتال مارکتر را نیز خیلی راحتتر تعریف کنیم:
دیجیتال مارکتر شخصی است که مهارت استفاده از ابزارهای دیجیتال را برای اهداف بازاریابی خود کسب کرده است. یعنی میتواند با استفاده از ابزارهای دیجیتالِ موجود، برای خدمات و محصولات خود یا دیگران بازاریابی کند.
تفاوت بازاریابی کلاسیک (سنتی) با بازاریابی دیجیتال چیست؟
تفاوت اصلی این دو، در استفاده از ابزارهای دیجیتال است. در بازاریابی سنتی، امکان دارد که هم از ابزارهای دیجیتال استفاده شود و هم اینکه استفاده نشود. مثلاً تبلیغات در روزنامه یکی از مرسومترین روشهای بازاریابی سنتی محسوب میشود یا تبلیغات از طریق رادیو و تلویزیون. گرچه رادیو و تلویزیون جزئی از ابزارهای دیجیتال محسوب میشوند. به طور کلی در بازاریابی سنتی، امکان دارد که از ابزارهای دیجیتال استفاده شود یا نشود.
اما در بازاریابی در مفهوم دیجیتال، حتماً از ابزارهای آنلاین استفاده میشود. همانطور که از نام دیجیتال مارکتینگ هم پیداست، یعنی بازاریابی با استفاده از ابزارهایی که به دنیای دیجیتال مربوط میشوند. پس تفاوت اصلی بازاریابی دیجیتال و بازاریابی سنتی، در استفاده از ابزارهاست.
اگه وقت یا حوصله مطالعهی کامل این مقاله رو ندارید، میتونید ویدیوی زیر که خلاصهای از این مقاله هست رو ببینید. |
آیا دیجیتال مارکتینگ مختص کسبوکارهای آنلاین است؟
این سؤالی است که در ابتدای این آموزش به آن اشاره کردم. پاسخ من به این سؤال یک کلمه است؛ «خیر». واقعیت این است که بازاریابی دیجیتال، تنها مختص کسبوکارهای آنلاین نیست. گرچه اکثر کسب و کارهایی که در فضای آنلاین فعالیت میکنند، از ابزارهای دیجیتال نیز استفاده میکنند. اما نمیتوان دیجیتال مارکتینگ را فقط مربوط به کسبوکارهای آنلاین دانست. دانش دیجیتال مارکتینگ، میتواند برای کسبوکارهای آفلاین نیز کاربرد داشته باشد.
مثلاً امکان دارد یک کتابفروشی که به شکل سنتی فعالیت میکند، از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ برای بازاریابی و فروش بیشتر استفاده کند. این کتابفروشی، میتواند از یکی از ابزارهای دیجیتال مانند اینستاگرام استفاده کند و محصولات خود را در آنجا بازاریابی کند. پس نمیتوانیم این مفهوم را فقط برای کسبوکارهای انلاین درنظر بگیریم.
معرفی ۱۴ ابزار دیجیتال مارکتینگ یا بازاریابی دیجیتال
در اینجا، چند روش و ابزار مهم و کاربردی بازاریابی دیجیتال را با هم بررسی میکنیم. البته کانالها و ابزارهایی که در ادامه معرفی میشوند، تنها جزئی از آنها محسوب میشوند. گرچه میتوان ابزارهای بیشتری را نیز معرفی کرد. اما مهمترینها را با هم میبینیم. البته شمارهگذاریهایی که برای هر مورد شده، به معنی طبقهبندی دقیق آنها نیست، بلکه تنها برای مطالعه راحتتر هر ابزار را شمارهگذاری کردهایم.
۱. وبسایت مارکتینگ (WebSite Marketing)
وبسایت را میتوانیم جزءِ اساسیِ بازاریابی دیجیتال بدانیم. خیلی از کسبوکارها را صرفاً به دلیل داشتن وبسایت میشناسیم. این وبسایت است که میتواند به عنوان پایگاه اصلی مشتریان شما باشد. یکی از مهمترین ابزارهایی که برای دیجیتال مارکتینگ وجود دارد همین وبسایت است. وبسایت جذاب میتواند فروش شما را به شدت افزایش دهد. با استفاده از عناصری که در وبسایت وجود دارد، میتوان مشتری را تشویق کرد تا هرچه زودتر خرید خود را انجام دهد.
ظاهر وبسایت شما بسیار مهم است. باید وبسایتی داشته باشید که ابتدا مخاطبان را جذب کند، سپس آنها را در وبسایت نگه دارد و در پایان نیز باعث شود مخاطب به مشتری شما تبدیل شود. سرعت وبسایت، رابط کاربری، واکنشگرایی و… میتوانند بر روی تجربهی مخاطب از حضور در وبسایت شما تأثیرگذار باشند. البته قصد ندارم در اینجا در مورد ویژگیهای وبسایت خوب صحبت کنم. بلکه بحث اصلی در مورد استفاده از وبسایت به عنوان یکی از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ است.
تصور اشتباهی که خیلیها دارند این است که با وجود داشتن کانال تلگرام یا صفحه اینستاگرامِ قوی، دیگر نیازی به وبسایت ندارند. این تصور کاملاً اشتباه است. اگر کسبوکار انلاینتان را بر روی اینستاگرام بنا کردهاید، مثل خانهای است که بنیان محکمی ندارد و با کوچکترین لرزشی، ویران میشود. کسبوکار شما باید پایه و اساس محکمی داشته باشد. گرچه داشتن یک صفحه فروش در اینستاگرام نیز به معنی داشتن کسبوکار انلاین است، اما بسیاری از متخصصان، یکی از مهمترین شاخصههای یک کسبوکار آنلاین را داشتن وبسایت میدانند.
زمانی که وبسایت داشته باشید، ابزار بسیار قدرتمندی را در اختیار دارید که میتوانید با استفاده از کانالهای بازاریابیِ مرتبط، مشتریان بیشتری را جذب کنید. خیلی خلاصه باید بگویم که این ابزار، یکی از اجزاءِ جدانشدنیِ بازاریابی از طریق دیجیتال است. اگر قصد راهاندازی وبسایتی را دارید، میتوانید هم از خدمات طراحی سایت ما و هم از دوره ۱۰۰% رایگان طراحی سایت با وردپرس استفاده کنید.
دوره رایگان طراحی سایت با وردپرس
۲. بازاریابی محتوایی (Content Marketing)
اینکه فقط یک وبسایت جذاب داشته باشید به تنهایی کافی نیست. باید بتوانید از طریق بازاریابی محتوایی، مخاطبان بسیار بیشتری را به وبسایتتان جذب کنید. بازاریابی محتوا یعنی تولید محتوای سئو شده و جذاب به منظور جذب مخاطب جدید. در این روش، یک کسبوکار سعی میکند تا با تولید محتوایی که مورد نیاز مخاطبان است، آنها را جذب کند. منظورم از محتوا، تنها محتوای متنی مثل همین مقاله نیست. بلکه هر محتوایی است که میتواند باعث جذب مخاطب شود. این محتوا میتواند محتوای صوتی، محتوای تصویری و… باشد.
بازاریابی محتوایی بدون شک، از قدرتمندترین ابزارهای دیجیتال مارکتینگ محسوب میشود که کسبوکارهای موفق، به خوبی از آن استفاده میکنند. برای درک بهتر این موضوع، پیشنهاد میکنم حتماً مقاله صفر تا صد بازاریابی محتوا را ببینید.
! پیشنهاد ویژه: مقالات رایگان در زمینه بازاریابی محتوایی
۳. بهینهسازی سایت برای موتورهای جستجو (SEO)
ابزار بعدی، SEO یا بهینهسازی وبسایت برای موتورهای جستجو مانند گوگل است که به اختصار سئو نامیده میشود. سئو یعنی اینکه اجزای وبسایت و محتوای آن را برای موتورهای جستجو بهینه کنید تا رتبه صفحات وبسایتتان در آن افزایش یابد. زمانی که شما محتوای بسیار خوبی را تولید میکنید و بخشهای مختلف وبسایتتان را نیز بهینه میکنید، میتوانید ترافیک (بازدید) بسیار زیادی را از طریق موتورهای جستجو به وبسایتتان جذب کنید. البته معمولاً عمدهی تمرکز سئو، بر روی تولید و بازاریابی محتواست.
برای اینکه بتوانید مخاطبان بیشتری را به وبسایتتان جذب کنید، باید بتوانید وبسایتتان را به بهترین شکل ممکن بهینه کنید. بهینهسازی وبسایت یکی از روشهایی است که هم رایگان است و هم غیر رایگان. البته قصد ندارم اجزاء مختلف سئو و رایگان بودن یا نبودن آن را در اینجا بررسی کنم. بلکه هدفم تنها معرفی این روش به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای Digital Marketing است. وقتی وبسایت شما و محتوای آن به خوبی بهینه شده باشد، صفحات وبسایت شما، میتوانند در رتبههای ابتدایی گوگل قرار بگیرند.
فرض کنید من در حال نگارش این مقاله هستم. این مقاله را، هم کاربر خواهد خواند و هم گوگل. من باید سعی کنم طوری این مقاله را بهینه کنم که هم شما از خواندن آن لذت ببرید و هم گوگل به آن رتبه خوبی بدهد. پس فقط اینکه این مقاله نوشته شود کافی نیست. باید بتواند در گوگل رتبه بگیرد و مخاطبان زیادی را جذب سایت کند.
! پیشنهاد ویژه: مقالات رایگان در زمینه سئو
۴. بازاریابی موتورهای جستجو (SEM)
از دیگر ابزارهای بازاریابی دیجیتال میتوان به SEM یا بازاریابی برای موتورهای جستجو اشاره کرد. این روش، برخلاف روش قبلی، اکثراً به صورت غیر رایگان است. یکی از انواع آن، به این صورت است که شما مبلغی را به موتورهای جستجو پرداخت میکنید تا وبسایت شما را، در صدر نتایج خود قرار دهند. این روش در گوگل، به نام Google Ads شناخته میشود. طرز کار این روش هم به این صورت است که شما حسابتان را شارژ میکنید و گوگل به ازای هر کلیکی که بر روی وبسایت شما میشود، از حساب شارژ شدهی شما کسر میکند.
احتمالاً در نتایج گوگل، وبسایتهایی را دیدهاید که در ابتدا یا انتها، عبارت Ad به صورت خیلی ریز در کنار آنها درج شده است. این وبسایتها، در واقع از این امکان استفاده کردهاند. این روش که به آن «ترافیک خریداری شده» یا Paid Traffic نیز گفته میشود، برای کسبوکارهایی مناسب است که میخواهند وبسایتشان را خیلی زودتر، در معرض دید مخاطبان قرار دهند تا بتوانند به اهداف از پیش تعیینشدهی خود دست پیدا کنند.
۵. بازاریابی در شبکههای اجتماعی (Social Media Marketing)
اما بازاریابی از طریق شبکههای اجتماعی یکی از شناختهشدهترین ابزارهای دیجیتال مارکتینگ است که خیلی زیاد نیز از آن استفاده میشود. گرچه این روزها از اینستاگرام به عنوان یک ابزار بسیار قدرتمند در این زمینه استفاده میشود، اما نباید دیگر شبکههای اجتماعی نظیر لینکدین، توییتر، فیسبوک و… را نیز فراموش کرد. بازاریابی شبکههای اجتماعی یعنی اینکه بتوان با استفاده از ابزارهایی مانند اینستاگرام، برای خدمات یا محصولات کسبوکار خود بازاریابی کرد.
گرچه وبسایت شما اصلیترین ابزار شما محسوب میشود، اما نباید نقش پررنگ و قدرتمند شبکههای اجتماعی را فراموش کرد. درصد بالایی از دوستان و آشنایانی که میشناسیم، از اینستاگرام، واتساپ و تلگرام استفاده میکنند. شبکههای اجتماعی، جزئی جدانشدنی از زندگی همهی ما شده، به طوری که شاید نتوانیم بدون داشتن آنها روزمان را سپری کنیم! همین موارد باعث شده که این ابزار قدرتمند، ظرفیتهای فراوانی داشته باشد.
استفاده از این ابزار، در کنار دیگر ابزارها، باعث میشود بتوانید مخاطبان بیشتری را جذب کنید، ترافیک بیشتری را جذب وبسایتتان کنید، برندسازی بهتری انجام دهید و در نهایت فروشتان را افزایش دهید. اگر در اینستاگرام فعال باشید، احتمالاً دیدهاید که کمپینهای بازاریابیِ بسیار قوی توسط کسبوکارهای بزرگ انجام میشود که عمدتاً نتایج بسیار خوبی را به همراه دارند.
! پیشنهادهای ویژه:
مقالات و آموزشهای رایگان درباره اینستاگرام مارکتینگ
دوره آموزشی کسب درآمد از اینستاگرام (آپدیت جدید)
دوره رایگان و مقدماتی اینستاگرام
۶. تبلیغات کلیکی (PPC)
تبلیغات کلیکی یا Pay Per Click که به اختصار PPC نامیده میشود، نوعی از تبلیغ است که در آن، شما به ازای هر کلیکی که بر روی تبلیغاتتان میشود، هزینه پرداخت میکنید. در این حالت، شما ابتدا یکی از سرویسهای تبلیغات کلیکی را انتخاب میکنید و حسابتان را به میزان مشخصی شارژ میکنید. سپس به ازای هر کلیکی که بر روی تبلیغات شما میشود، مبلغی از حسابتان کسر میشود. از معروفترین سرویسهای این حوزه، میتوان به Google AdWords اشاره کرد که یکی از زیرمجموعههای کمپانی گوگل است.
تبلیغات کلیکی، اگر به درستی و طبق اصول خود انجام شوند، میتوانند یکی از بهترین ابزارهای بازاریابی دیجیتال باشند. البته امروزه، این تبلیغات با هدفمندی بیشتری انجام میشوند که باعث شده، کسبوکارهای بیشتری از آن استفاده کنند. اگر تا به حال برای کسبوکارتان تبلیغات کلیکی انجام داده باشید، دیدهاید که امکان شخصیسازیِ بسیار زیادی فراهم شده است. مثلاً میتوانید تنظیم کنید که تبلیغ شما، فقط برای کسانی نمایش داده شود که با مرورگر گوگل کروم و از طریق موبایل وارد یک سایت شده باشند. به هر حال این ابزار غیر رایگان نیز بسیار کاربردی است.
۷. ایمیل مارکتینگ (Email Marketing)
گرچه با ظهور و گسترش شبکههای اجتماعی، نقش ایمیل مارکتینگ به عنوان یک ابزار دیجیتال مارکتینگ اندکی کمرنگ شده است، اما با این وجود، هنوز هم یکی از بهترین کانالهای بازاریابی محسوب میشود. ایمیل قدمتی دیرینه دارد که باعث شده، بازاریابی ایمیلی همچنان رونق داشته باشد. ایمیل مارکتینگ، به این صورت است که ابتدا با استفاده از روشهایی، ایمیلهای مخاطبان جمعآوری میشود و سپس در ادامه، تعاملی بین کسبوکار و مخاطب ایجاد میشود.
از ایمیل مارکتینگ، برای حفظ ارتباط با مخاطب یا مشتری استفاده میشود. در واقع در بازاریابی ایمیلی، سعی میشود که با ارسال خبرها و محتوای مناسب برای مشترکین ایمیلی، ابتدا تعاملی با آنها برقرار شود و سپس پیشنهادات فروش ارسال شود. به بیانی دیگر، در این روش، سعی میشود مخاطب در حالت خرید قرار بگیرد. سرویسهای بسیار زیادی برای ایمیل مارکتینگ وجود دارند که من در مقاله «ایمیل مارکتینگ یا بازاریابی ایمیلی چیست؟» برخی از آنها را معرفی کردهام. برای پیبردن به قدرت ایمیل مارکتینگ، کافیست نگاهی بیندازید به کسبوکارهایی مانند دیجیکالا که هنوز هم از این روش استفاده میکنند.
این روش قدرتمندِ بازاریابی، یکی از روشهای بازاریابیِ مقرون به صرفهایست که البته در ابتدای کار، هزینهی چندانی برای شما ندارد. اما چطور میتوان لیستهای ایمیلی جمعآوری کرد و سپس با آنها ارتباط برقرار کرد؟
- ایجاد خبرنامه ایمیلی در سایت
- دریافت ایمیل مخاطب در ازای ارسال کد تخفیف به ایمیل
- دریافت ایمیل و ارسال محتوا (ویدیو، PDF و…) به ایمیل مخاطب
اما چه ایمیلهایی را میتوان برای اعضای ایمیلی ارسال کرد؟
- ایمیلهای خوشامدگویی
- پیشنهادات ویژه فروش
- ایمیلهای یادآوری
- ایمیلهای خبرنامه
- اطلاعرسانی محتوای جدید
! پیشنهاد بسیار ویژه: دوره آموزشی جادوی ایمیل مارکتینگ (افزایش چندبرابری فروش)
۸. بازاریابی موبایلی (Mobile Marketing)
بازاریابی از طریق موبایل نیز از دیگر ابزارهای بازاریابی دیجیتال است که البته نقش آن، با توجه به استفاده هرچه بیشترِ مردم از این ابزار، نسبت به گذشته پررنگتر شده است. در موبایل مارکتینگ، تمرکز اصلی بر روی تبلیغاتِ درون اپلیکیشنی است که اگر استراتژی خوبی برای آن وجود داشته باشد، بازخورد بسیار خوبی هم دارد. البته تبلیغات، تنها روشِ بازاریابی موبایلی نیست. از دیگر روشهایی که به کار گرفته میشود، ارسال اعلان از طریق اپلیکیشنهاست. شاید برایتان پیش آمده باشد که یکی از اپلیکیشنهای موبایلتان، اعلانی را ارسال کرده باشد که در آن، کسبوکار یا خدمت دیگری را تبلیغ کرده باشد. البته این روش، به اپ مارکتینگ نیز معروف است.
۹. بازاریابی پیامکی (SMS Marketing)
بازاریابی از طریق پیامک یکی از روشهای مؤثر بازاریابی است که از طریق آن، پیامی به مخاطب ارسال میشود و به طور معمول، از او خواسته میشود تا کاری را انجام دهد. بازاریابی پیام کوتاه این امکان را به کسبوکارها میدهد تا بتوانند پیام خود را به مخاطبانشان ارسال کنند که میتواند موضوعاتی مانند پیشنهاد فروش، کد تخفیف، تبریک تولد، معرفی برند و… را شامل شود.
فکر میکنم هر کدام از ما، با پیامکهای تبلیغاتی مزاحم روبهرو شدهایم. گهگاهی، پیامکی از کسبوکارهایی برایمان ارسال میشود که مطمئنیم شمارهی ما را از جایی دیگر برداشتهاند. یعنی ارسال تبلیغات با رضایت ما صورت نگرفته است. این ابزار بازاریابی دیجیتال که خودمان نیز در الفبان خیلی زیاد از آن استفاده میکنیم، همچنان کاربردهای بسیار زیادی دارد. شاید در نگاه اول، دیدِ خوبی نسبت به اساماس مارکتینگ وجود نداشته باشد، اما وقتی از این روش قدرتمند (مطابق با اصول آن) استفاده کنید، خواهید دید که چقدر بازخورد خوبی دارد.
البته هنوز هم در ایران، به صورت اسپموار از آن استفاده میشود، یعنی درصد بالایی از پیامکهای تبلیغاتی که ارسال میشود، با استفاده از لیستهای خریداری شده صورت میگیرد. اما اصول بازاریابی پیامکی، به ما میگوید که این روش، باید با رضایت مخاطب انجام شود. یعنی اینکه ابتدا، کاری کنیم که مخاطب، با رضایت خود اطلاعاتش مانند شماره تلفن را در اختیار ما قرار دهد، سپس با ارسال پیامکهایی مناسب، سعی کنیم تعامل ایجاد کنیم.
بازاریابی پیامکی، ویژگیهای خاصی دارد که خیلی دیگر از کانالهای بازاریابی، فاقد آنها هستند. یکی از ویژگیهای بارز آن، جلب توجه مخاطب هدف در لحظه است. به علاوه اینکه در هر زمان و هر کجا که باشید، میتوانید پیامتان را از طریق پیامک، به اطلاع مخاطبان برسانید. خلاصه بحث این است که سعی کنید برای مخاطبانی پیامک ارسال کنید که با رضایت خودشان این اطلاعات را در اختیار شما قرار داده باشند و همچنین ارسال پیامکهای شما، تنها مربوط به موضوعات تخفیف و فروش ویژه نباشد.
! پیشنهاد ویژه: بازاریابی پیامکی چیست؟
۱۰. بازاریابی از طریق همکاری در فروش (Affiliate Marketing)
ابزار مهم دیگری که برای دیجیتال مارکتینگ وجود دارد، ایجاد قابلیت همکاری در فروش یا افیلیت مارکتینگ در کسبوکار است. کسبوکارهای بزرگی در سرتاسر دنیا وجود دارند که همکاری در فروش را ایجاد کردهاند تا بتوانند از این طریق، فروششان را افزایش دهند. طرز کار سیستمهای همکاری در فروش به این صورت است که شما ابتدا در سرویسهای همکاری در فروش عضو میشوید (مانند همکاری در فروش دیجیکالا)، سپس برای هر محصولی که انتخاب میکنید، لینکی در اختیار شما قرار میگیرد که اگر کاربری با استفاده از لینک اختصاصی شما، یک محصولی را خرید، درصدی از آن فروش، به عنوان پورسانت به شما تعلق میگیرد.
کسبوکارهای زیادی از این روش استفاده میکنند تا هم ترافیک زیادی را جذب وبسایتشان کنند و هم اینکه فروش بیشتری داشته باشند. در ایران و در سالهای اخیر، کسبوکارهای بیشتری امکانِ همکاری در فروش را فعال کردهاند. استفاده از این ابزار در دنیای دیجیتال، به شدت سودمند و کاربردی است. البته شما هم به عنوان یک کسبوکار، میتوانید این سیستم را درون کسبوکارتان پیاده کنید تا بتوانید فروشتان را افزایش دهید. همچنین در آموزش کامل کسب درآمد از همکاری در فروش، بیشتر به این موضوع پرداختهایم.
۱۱. بازاریابی درونگرا (Inbound Marketing)
در بازاریابی درونگرا، ما باید کاری کنیم که مخاطب، با میل خود به سراغ ما بیاید. یکی از زیرمجموعههای بازاریابی درونگرا، بازاریابی محتوایی است که پیشتر به آن پرداختیم. در این روش که به آن بازاریابی ربایشی یا جاذبهای نیز گفته میشود، سعی بر این است که مخاطب، با استفاده از کارهایی که انجام میدهیم، کسبوکار ما را پیدا کند و بشناسد و سپس به طور کامل جذب آن شود. این روش نیز از ابزارها و کانالهایی است که در بازاریابی دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد.
اما در بازاریابی برونگرا (برعکس بازاریابی درونگرا)، سعی میشود با استفاده از راهکارهایی، مخاطب به کسبوکار جذب شود. مثلاً تبلیغاتی که در فضای آنلاین و حتی آفلاین انجام میشود، روشی است که کسبوکار به سراغ مخاطب میرود و از او میخواهد کاری انجام دهد. مثلاً اگر تبلیغی را در اینترنت دیدهاید و روی آن کلیک کردهاید، در این حالت، ابتدا کسبوکار به سراغ شما آمده که همان بازاریابی برونگراست. خلاصه مطلب اینکه باید سعی کنید با تولید و بازاریابی محتوا، کاری کنید که مخاطب خودش به سراغ شما بیاید که البته این قدم اول است. در قدمهای بعدی، باید سعی کنید که مخاطب را بیشتر با کسبوکارتان آشنا کنید تا در پایان، فروش انجام شود (البته همیشه هدف نهایی فروش نیست).
۱۲. رپورتاژ آگهی (Advertorial)
یکی دیگر از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ که غیر رایگان است، رپورتاژ آگهی است. در رپورتاژ آگهی، کسبوکارها با اهداف مختلف مانند برندسازی، بهبود سئو و…، اقدام به انتشار محتوای جذاب و مرتبط در دیگر رسانهها میکنند. طرز کار این روش به این صورت است که کسبوکارها، محتوایی را آماده میکنند و آن را در وبسایتهای دیگر مثل خبرگزاریها منتشر میکنند. البته وبسایتی که محتوای کسبوکار مورد نظر را منتشر میکند، در ازای این کار، مبلغی را دریافت میکند.
استفاده از رپورتاژ آگهی، برای وبسایتها و کسبوکارهایی که به اندازه کافی شناخته شده نیستند و یا قصد دارند برندسازی بهتری انجام دهند و سئوی وبسایتشان را بهبود دهند به شدت مناسب است. مثلاً شما یک محتوای متنی و مرتبط با کسبوکارتان را آماده میکنید که گرچه این محتوا تبلیغی است، اما نباید شکل تبلیغگونه به خود بگیرد. یعنی اینکه شما برای نگارش این محتوا، باید سعی کنید آن را بیطرف بنویسید تا اثرگذاریِ بیشتری داشته باشد. سپس به وبسایتهای معتبر (مانند خبرگزاریها)، مبلغی را پرداخت میکنید تا محتوای شما را در وبسایتشان قرار دهند.
به دلیل قدرت بالای وبسایتهای خبری، درصد بالایی از رپورتاژ آگهیها، در این وبسایتها منتشر میشوند. اکثر خبرگزاریها و وبسایتهای معتبر را که بررسی کنید، خواهید دید که بخشی را برای این کار درنظر میگیرند. چرا که یکی از منابع اصلی درآمد خبرگزاریها و دیگر وبسایتهای معتبر، از همین طریق است.
۱۳. تجزیه و تحلیل داده (Data Analysis)
یکی از مهارتهایی که در بازاریابی دیجیتال به شدت مورد نیاز است، قدرت تجزیه و تحلیل دادههاست. اگر وبسایتی دارید، اگر کمپین فروشی را برگزار کردهاید، اگر تبلیغات انجام میدهید و…، باید بتوانید دادههایی که از اینها به دست میآید را تحلیل کنید. اگر بخواهید به صورت دستی این موراد را بررسی کنید، کاری نشدنی است. اما ابزارهایی وجود دارند که به شما کمک میکنند تا بتوانید دادهها را به دست بیاورید و آنها را تحلیل کنید.
ابزارهای بسیار زیادی در این زمینه وجود دارد که از معروفترین آنها میتوان به گوگل آنالیتیکس اشاره کرد. این ابزار که از زیرمجموعههای گوگل محسوب میشود، به شما کمک میکند تا بتوانید رفتار کاربران را در وبسایتتان بررسی کنید یا اینکه کمپینهایی که برگزار کردهاید را تحلیل کنید. این ابزار، آمارهایی فوقالعاده دقیق و کاربردی را در اختیار شما قرار میدهد و به شما کمک میکند تا بتوانید، کسبوکارتان را بهتر بهینه کنید. اکثر وبسایتهایی که میشناسید، از آمارهای گوگل آنالیتیکس استفاده میکنند. به طور کلی یک دیجیتال مارکتر، باید بتواند حداقل از چند ابزار تجزیه و تحلیل داده استفاده کند.
۱۴. چت آنلاین (Online Chat)
چت آنلاین یکی از ابزارهای کاربردی دیجیتال مارکتینگ است که استفاده از آن، در سالهای اخیر به شدت گسترش یافته است. به خیلی از وبسایتها که وارد شوید، آیکون کوچکی را در سمت راست صفحه میبینید که با کلیک بر روی آن، میتوانید به صورت زنده با پشتیبان سایت چت کنید. وبسایت ما نیز این امکان را دارد که در گوشهی پایین سمت راست میبینید. با استفاده از این ابزار، میتوانید به راحتی با مخاطبان سایت خود ارتباط برقرار کنید.
در واقع این ابزار، به مخاطبان سایت شما این امکان را میدهد که به راحتی با بخش پشتیبانی ارتباط برقرار کنند و سؤالات خود را مطرح کنند. سرویسهای ایرانی و خارجی زیادی هستند که به شما این امکان را میدهند تا بتوانید چت آنلاین را برای وبسایتتان راهاندازی کنید. سرویسهای خارجی مانند کریسپ و سرویسهای ایرانی مانند رایچت، گفتینو و… در این زمینه بسیار موفق بودهاند. ما در حال حاضر از سرویس چت آنلاین کریسپ استفاده میکنیم که در پنل رایگان خود، امکانات بسیار خوبی را داراست.
مزایای استفاده از بازاریابی دیجیتال (دیجیتال مارکتینگ)
اما میرسیم به مزایایی که بازاریابی دیجیتال دارد. هر کسبوکاری (چه آنلاین و چه آفلاین)، میتواند از ابزارهای مربوطه استفاده کند که مزایای زیادی هم دارد. چند مورد را اینجا بررسی میکنیم.
۱. تحلیل عملکرد ابزارها
در قسمتهای بالا ابزارها را با هم بررسی کردیم. دیدیم که ابزار و کانالهای دیجیتال مارکتینگ، بسیار وسیع و گسترده هستند که با توجه به نوع کسبوکار و بودجهی درنظر گرفته شده، میتوان از آنها استفاده کرد. اما نکتهی مهمتر، امکان تحلیل آنهاست. مثلاً اگر شما از ابزارِ وبسایت در کسبوکار خود استفاده کنید، میتوانید دادههای آن را با ابزارهای موجود مانند گوگل آنالیتیکس به دست بیاورید. به طور مثال، میتوانید بفهمید که در بازه زمانی ۷ روزه، چند نفر از طریق موبایل وارد وبسایتتان شدهاند.
یا مثلاً میتوانید ببینید که چند نفر از طریق گوگل، چند نفر از طریق ایمیل و… به وبسایتتان سر زدهاند. البته اینکه تنها این موارد را بدانید کافی نیست. شما باید بتوانید این موارد را تحلیل کنید و بخشهای مرتبط را بهبود دهید. همچنین باید رفتار مشتریانتان را نیز زیر نظر داشته باشید. در ادامه باید هر کانال بازاریابی را بهینه کنید تا بیشترین بازدهی را از آن کسب کنید.
۲. شخصیسازی کانالهای بازاریابی
یکی از مزایای خوبی که استفاده از بازاریابی دیجیتال دارد، این است که میتوانید هر کانال و ابزار بازاریابی را شخصیسازی کنید. این شخصیسازی، هم میتواند براساس تحلیل دادههای قبلی و برای بهبود عملکردها باشد و هم براساس سلیقه و شناخت خودتان نسبت به مخاطبان. منظورم از شخصیسازی، این است که میتوانید براساس شناختی که از مخاطب (پرسونا) دارید، مثلاً از لحن صمیمی یا رسمی استفاده کنید. یا میتوانید بودجهی روزانهی بیشتری را برای تبلیغات خود درنظر بگیرید.
مثلاً اگر از ایمیل مارکتینگ استفاده کنید، دستتان برای شخصیسازی بخشهای مختلف باز است. در اساماس مارکتینگ، شبکههای اجتماعی و…، تماماً امکان شخصیسازی برای شما وجود دارد.
۳. سنجش عملکرد بخشهای مختلف
از مهمترین مزایایی که دیجیتال مارکتینگ برای کسبوکارها دارد، سنجش عملکرد کانالهای بازاریابی است. به این صورت که میتوان به صورت بسیار دقیق، هر مورد را بررسی کرد. این بخش را با مثالی ادامه میدهم. فرض کنید شما تبلیغ یکی از محصولات یا خدمات کسبوکارتان را، در یکی از روزنامههای کشور چاپ کردهاید. در طی چند روز، این محصول فروش هم داشته است. حال سؤال اینجاست: شما از کجا میخواهید بدانید که فروشی که در این چند روز داشتهاید، به دلیل تبلیغ در همان روزنامه است یا از جایی دیگر صورت گرفته است؟ در واقع شما به هیچوجه نمیتوانید این مورد را به صورت دقیق بسنجید.
برعکس، اگر از ابزارهای بازاریابی دیجیتال استفاده کنید، خیلی راحت و دقیق میتوانید هر مورد را بررسی کنید. مثلاً اگر کمپین فروش شب یلدا را برگزار کردید و از چند کانال بازاریابی مثل ایمیل، اساماس، اینستاگرام، تبلیغات کلیکی و… هم استفاده کردید، میتوانید به راحتی بفهمید که هر فروش، از کدام کانال انجام شده است. در واقع میتوانید ببینید که هر مشتری، از چه کانالی وارد وبسایتتان شده و پس از ورود به چند صفحه، خرید خود را نهایی کرده است. یا به طور مثال برای تبلیغات، میتوانید خیلی دقیق ببینید که بودجهای که برای تبلیغات کلیکی خود درنظر گرفته بودید، چه مقدار بازگشت سرمایه (ROI) داشته است. اینها مزایایی است که دیجیتال مارکتینگ برای ما به ارمغان آورده است.
۴. امکان بودجهبندی برای هر کانال بازاریابی
از دیگر مزیتهای جذاب بازاریابی دیجیتال، میتوان به تعیین بودجهی مشخص برای هر کانال و سپس بررسی میزان بازگشت سرمایه (ROI) اشاره کرد. زمانی که شما یکی از کانالهای دیجیتال مارکتینگ را انتخاب میکنید، میتوانید بودجهی مشخصی را نیز برای آن درنظر بگیرید؛ بودجهای برای بازاریابی پیامکی، بودجهای برای تبلیغات، بودجهای برای رپورتاژ آگهی و غیره. اما جدای از بحثِ امکانِ مشخص کردن بودجهای برای هر بخش، اینکه میتوان نرخ بازگشت سرمایهی آن را هم به دست آورد بسیار جذاب است.
مثلاً شما برای کمپین فروش جمعهسیاه کسبوکارتان، ۵ میلیون تومان بودجه را برای تبلیغات کلیکی درنظر گرفتهاید. سپس کمپینتان را برگزار میکنید و توانستهاید فروش خوبی را نیز کسب کنید. اما حالا باید به تحلیل عملکرد ابزارها بپردازید. در اینجا میخواهیم در مورد همان تبلیغات کلیکی صحبت کنیم. هر سیستم تبلیغات کلیکی، اطلاعات بسیار کاملی را در اختیار شما قرار میدهد که میتوانید در پنل خود ببینید. این اطلاعات بسیار اهمیت دارند و باید آنها را بررسی کنید.
باید ببینید که چند درصد از فروشهایی که در این کمپین داشتهاید، از طریق کلیک بر روی تبلیغات مورد بحث صورت گرفته است. یا مثلاً چند نفر از آنها، وارد صفحه پرداخت شدند، اما به هر دلیلی از خرید خود منصرف شدند و محصول را نخریدند. اما مورد مهم، این است که نرخ بازگشت سرمایه چقدر است؟ اگر ۵ میلیون تومان را برای تبلیغات کلیکی درنظر گرفتهاید، توانستهاید چقدر از آن درآمد داشته باشید؟ آیا سود نهایی، بیشتر از بودجهی مشخص شده برای تبلیغات کلیکی بوده است؟ تمامی این اطلاعات مهم هستند و باید تحلیل شوند.
استراتژی دیجیتال مارکتینگ چیست؟ (مطالعه موردی یک کسبوکار آنلاین)
استراتژی بازاریابی دیجیتال را میتوان یک برنامه جامع و با جزئیات دقیق در مورد نحوه بهکارگیری ابزارهای دیجیتال مارکتینگ و به منظور دستیابی به اهداف کسبوکار دانست. برای طراحی استراتژی، باید موارد مختلفی مانند منابع مالی، منابع انسانی، چشمانداز چندماهه یا چندساله را درنظر داشته باشید.
در اینجا، من قصد دارم به صورت خیلی خلاصه، استراتژی دیجیتال مارکتینگ را برای یک کسبوکار به صورت گام به گام طراحی کنم. فرض میکنیم کسبوکاری که در زمینه فروش محصولات آرایشی فعالیت میکند، قصد دارد که از ابزارهای دیجیتال مارکتینگ در کسبوکار خود استفاده کند و به نوعی وارد فضای آنلاین شود. در اینجا مراحل تدوین استراتژی را با هم بررسی میکنیم.
نکته مهم: دقت داشته باشید که این مراحل خیلی دقیق نیست و صرفاً برای یادگیری مقدماتی این بحث، آورده شده است. واضح است که برای تدوین استراتژی بازاریابی دیجیتال کسبوکارتان، باید مطالعات خیلی دقیقتری را انجام دهید.
گام شماره ۱: داشتن وبسایت بهینه و جذاب
کسبوکار مورد بحث ما، به اولین چیزی که نیاز دارد، یک وبسایت بهینه و جذاب است تا بتواند مخاطبان را به سمت خود جذب کند. این وبسایت، باید ویژگیهای مختلفی داشته باشد؛ ویژگیهایی مانند سرعت لود مناسب، موبایل فرندلی بودن، رابط کاربری مناسب، ظاهر جذاب و غیره. این مرحله را میتوان قدم اول در تدوین استراتژی بازاریابی دیجیتال دانست.
گام شماره ۲: تولید و بازاریابی محتوا
در گام دوم استراتژی Digital Marketing لازم است که برنامه دقیق و منظمی را برای تولید محتوا و بازاریابی محتوایی داشته باشید. در این مرحله، باید به منظور جذب مخاطبان جدید و آشنایی آنها با کسبوکار، محتواهای جذابی را تولید کنید و در بسترهای مختلفی مانند وبسایت، شبکههای اجتماعی، سرویسهای اشتراک ویدیو و… منتشر کنید. این محتواها، میتوانند در قالب متن، پادکست، ویدئو و… باشند.
مثلاً کسب و کار مورد نظر ما، باید محتوایی مرتبط با محصولات آرایشی و بهداشتی را تولید کند تا از طریق آن، بتواند مخاطبان جدیدی را با کسبوکار خود آشنا کند.
گام شماره ۳: بهینهسازی سایت (SEO)
اینکه تنها محتوایی تولید شود و در سایت یا دیگر بسترهای دیجیتال منتشر شود، به تنهایی کافی نیست. این محتواها، باید به صورت سئوشده تولید شوند. البته تولید محتوای سئوشده تنها یکی از روشهای بهینهسازی سایت یا سئوی داخلی سایت محسوب میشود. وبسایتی که طراحی میشود باید بهینه باشد، لینکسازی داخلی آن به درستی انجام شود، از هاست مناسبی استفاده شده باشد و… تا بتواند در موتورهای جستجو، رتبههای خوبی کسب کند.
گام شماره ۴: استفاده از ایمیل مارکتینگ
پیادهسازی یک سیستم ایمیل مارکتینگ قوی، گام بعدی در تدوین استراتژی دیجیتال مارکتینگ محسوب میشود. در مورد ایمیل مارکتینگ، اندکی در بخش ابزارهای بازاریابی دیجیتال صحبت کردم. ضرورتی که ایمیل مارکتینگ برای کسبوکارها دارد را شاید هر کسی درک نکند. ابزاری بسیار عالیست که به نظرم هر کسب و کاری باید از ظرفیتهای فوقالعاده آن استفاده کند.
گام شماره ۵: توجه به شبکههای اجتماعی
این روزها بازار استفاده از شبکههای اجتماعی به شدت داغ است. شبکههای اجتماعی مثل اینستاگرام، توییتر، فیسبوک و… به شدت مورد توجه قرار دارند که البته در ایران، اینستاگرام بیش از همه مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از ظرفیتهای شبکههای اجتماعی نیز باید یکی از گامهای تدوین و طراحی استراتژی دیجیتال مارکتینگتان باشد.
گام شماره ۶: استفاده از تبلیغات آنلاین
در مورد تبلیغات آنلاین هم که قبلاً صحبت کردم. در هنگام تدوین استراتژی، باید بودجه مشخصی را برای هر نوع از تبلیغات آنلاین درنظر بگیرید. اگر قصد دارید از تبلیغات گوگل استفاده کنید، باید ابتدا بودجهای را برای آن تعیین کنید و سپس، بررسی کنید که چطور میتوانید بیشترین بازدهی را از آن کسب کنید. اینکه فقط این بخش را جزئی از استراتژیتان قرار دهید کافی نیست. باید بتوانید به صورت بهینه از آن استفاده کنید.
گام شماره ۷: ایجاد بخش همکاری در فروش
خیلی از کسبوکارهای بزرگ، برای اینکه بتوانند برندسازی بهتری را انجام دهند و همینطور فروش بیشتری داشته باشند، اقدام به ساخت بخش همکاری در فروش در وبسایتشان میکنند. کسبوکارهای بزرگی در ایران این کار را انجام دادهاند که مزایای زیادی از جمله آشنایی مخاطب با کسبوکار، افزایش فروش، ترافیک زایگان و… را برایشان به همراه دارد. در مورد همکاری در فروش، میتوانید مقالهای که در بخشهای بالا آوردم را مطالعه کنید. البته دقت داشته باشید که این استراتژی، نمیتواند برای همه کسبوکارها مناسب باشد. اما به دلیل اینکه با آن آشنا شوید، آن را در استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ قرار دادم.
گام شماره ۸: تحلیل دادههای وبسایت
در نهایت تجزیه و تحلیل دادهها، باید جزئی از استراتژی بازاریابی دیجیتال هر کسبوکاری باشد. مهمترین دادههایی که هر کسبوکار آنلاینی میتواند داشته باشد، دادههای مربوط به وبسایت است که با استفاده از ابزارهای مختلفی مانند گوگل آنالیتیکس، میتوان آنها را به دست آورد.
آیا بازاریابی اینترنتی همان دیجیتال مارکتینگ است؟
در گذشته، مرزبندی مشخصی بین بازاریابی اینترنتی و بازاریابی دیجیتال وجود داشت. گرچه هنوز هم میتوان تفاوتهایی را میان آنها مشخص کرد. اما واقعیت این است که امروزه، با توجه به ابزارهایی که وجود دارد، میتوان گفت که هر دو یکی هستند. یعنی اینکه دیجیتال مارکتینگ همان بازاریابی است. البته در بازاریابی اینترنتی، تمرکز اصلی بر روی استفاده از ابزارهایی است که به نوعی با اینترنت سر و کار دارند؛ مثل ایمیل، تبلیغات آنلاین و غیره. اما در دیجیتال مارکتینگ، هر نوع ابزاری که به نوعی مربوط به دنیای دیجیتال باشد، مورد استفاده قرار میگیرد؛ مانند تلویزیون، ایمیل، پیامک، تلفن و غیره.
گرچه شاید خیلیها این تفاوت را موجب این بدانند که بازاریابی آنلاین با دیجیتال مارکتینگ کاملاً متفاوت است و دارای مرزبندی مشخصی است، اما از نظر من، چون اکثر ابزارهایی که در بازاریابی اینترنتی استفاده میشود را ما در بازاریابی دیجیتال هم استفاده میکنیم، پس بهتر است که هر دو را یکی بدانیم. اما اگر بخواهیم خیلی وسواس به خرج دهیم، میتوانیم بازاریابی اینترنتی را بخشی از بازاریابی دیجیتال بدانیم (گرچه باز هم تأکید میکنم که از نظر من، نمیتوان مرزبندی خاصی را بین این دو تعیین کرد، چون ابزارهای استفاده شده در هر دو، تقریباً مشترک است).
نوع آفلاین دیجیتال مارکتینگ چیست؟
تا به اینجا ما بیشتر در مورد نوع آنلاین دیجیتال مارکتینگ صحبت کردیم. یعنی نگاه کلی ما به این سمت بود. اما در مورد روشهای آفلاین هم کمی صحبت میکنیم. منظورم از نوع آفلاین، هر ابزاری است که به اینترنت وابسته نباشد. مثلاً ابزار شبکههای اجتماعی، چون به اینترنت وابسته است و بدون اینترنت، معنا و مفهوم خود را از دست میدهد، همیشه در دستهی نوعِ آنلاین دیجیتال مارکتینگ قرار میگیرد، اما ابزاری مانند رادیو، جزئی از نوع آفلاین آن محسوب میشود.
ابزارهای کمی هستند که در این دسته قرار میگیرند. ابزارهایی مانند بازاریابی رادیویی، بازاریابی تلویزیونی، بازاریابی تلفنی، تبلیغات محیطی و… جزء نوع آفلاین بازاریابی دیجیتال محسوب میشوند. گرچه این ابزارها نوع آفلاین بازاریابی دیجیتال هستند، اما هنوز هم مورد استفاده قرار میگیرند. با این حال معایبی دارند که در ادامه بررسی میکنیم.
معایب روشهای آفلاین دیجیتال مارکتینگ چیست؟
در ادامه قصد دارم در مورد معایب استفاده از ابزارهای آفلاین دیجیتال مارکتینگ صحبت کنم. در اینجا ۳ مشکل اصلی در استفاده از ابزارهای آفلاین بازاریابی دیجیتال را توضیح میدهم.
- هزینه بالای استفاده از این روشها
وقتی از فضای آفلاین صحبت میکنیم، منظورمان بیشتر عدم استفاده از اینترنت است. یعنی هر روشی که به اینترنت وابسته نباشد. تبلیغات از طریق تلویزیون، رادیو، روزنامه، بیلبورد و… همه به نوعی ابزار آفلاین محسوب میشوند. تبلیغات از طریق این ابزارها، در اغلب موارد گران است و هزینه زیادی را به دنبال دارد. مثلاً تبلیغات از طریق تلویزیون، هزینه بسیار بالایی دارد که برای همه کسبوکارها نیز مناسب نیست. یا تبلیغات از طریق روزنامه که شاید بازدهی قبل را نداشته باشد.
فرض کنید بخواهید در نقطهای از شهر، تبلیغ کسبوکارتان را از طریق بیلبورد نمایش دهید. اولاً هزینه آن به شدت بالاست و هر کسبوکاری نمیتواند از آن استفاده کند و ثانیاً نمیتوان تضمین کرد که تمامی عابران آن را مشاهده کنند. اینها مواردی است که جدای از گران بودن، نمیتوان خیلی روی آنها حساب کرد و از این ابزارها استفاده کرد. چون قطعاً همه کسبوکارها نمیتوانند از آنها استفاده کنند.
- هدفمند نبودن آن
هدفمند بودن، یعنی اینکه مثلاً ما میدانیم تبلیغ الف را برای چه افرادی نمایش دهیم تا بیشترین بازدهی را بگیریم. اما در روشهای آفلاین بازاریابی دیجیتال، بازاریابی ما چندان هدفمند نیست. فرض کنید کسبوکار شما در زمینه فروش محصولات کمک آموزشی به نوجوانانی است که سال آینده میخواهند در کنکور شرکت کنند. در اینجا اگر تبلیغی را از طریق تلویزیون انجام دهید، نمیدانید که آیا توانستهاید تبلیغ خود را به افرادی که مدنظرتان بوده نشان دهید یا خیر.
تبلیغات شما به هیچوجه هدفمند نیست. نمیدانید که چه بخشهایی از جامعه تبلیغ شما را مشاهده کردهاند. نمیدانید که افرادی که تبلیغ شما را میبینند، جزئی از جامعه هدف شما محسوب میشوند یا خیر. در واقع سعی ما باید بر این باشد که تبلیغات خود را برای جامعه هدفمان شخصیسازی کنیم، اما در شکل آفلاین بازاریابی دیجیتال، این مورد امکانپذیر نیست.
- قابل سنجش نبودن آن
یکی از مزایایی که بازاریابی دیجیتال دارد قابل سنجش بودن آن است. یعنی اینکه مثلاً ما میدانیم چند نفر با استفاده از تبلیغی که در سایت A گذاشتهایم، این محصول را خریدهاند یا چند نفر دیگر، با استفاده از تبلیغی که در سایت B گذاشتهایم، محصول دیگری را خریداری کردهاند. اما در ابزارهای آفلاین، نمیتوان این مورد را مورد ارزیابی قرار داد. از کجا میخواهید بدانید که چند نفر با دیدن تبلیغی که روی بیلبورد قرار دادهاید، مشتری شما شدهاند؟
چند نفر از طریق تبلیغی که از تلویزیون پخش شده، جذب کسبوکار شما شدهاند؟ شما هیچ ابزاری برای سنجش بازاریابی خود ندارید. در واقع ابزارهایی که از آنها استفاده میکنید، این قابلیت را در خود ندارند که یک ضعف بسیار بزرگ محسوب میشود. به هر حال این موارد از معایب استفاده از ابزارهای آفلاین دیجیتال مارکتینگ محسوب میشوند.
خدمات دیجیتال مارکتینگ شامل چه چیزهایی میشود؟
در اینجا برخی از مهمترین خدمات بازاریابی دیجیتال را با هم میبینیم. البته میتوان خدمات بیشتری را معرفی کرد، اما برای آشنایی همین موارد نیز کافیست.
» خدمات طراحی وبسایت
» خدمات تولید محتوا
» خدمات سئو سایت
» خدمات اجرای کمپینهای مختلف
» خدمات طراحی استراتژی محتوا
» خدمات تبلیغات در شبکههای اجتماعی
جمعبندی نهایی
مطالبی که در این مقاله مطالعه کردید، به شما دید بسیار خوبی در مورد بازاریابی دیجیتال میدهد. همانطور که دیدید، من سعی کردم به کاملترین شکل ممکن و البته به شکل بسیار ساده، دیجیتال مارکتینگ را برای شما توضیح بدهم. اگر دوست دارید وارد این حوزه شوید، به شما توصیه میکنم ابتدا بر روی تنها یکی از ابزارهای معرفی شده مسلط شوید، سپس وارد دیگر حوزهها شوید.
یادگیری دیجیتال مارکتینگ، نیاز به مطالعه زیادی دارد و اگر قصد دارید بر روی یکی از حوزههای آن تسلط پیدا کنید، میتوانید در کنار مقالات رایگان، دورههای آموزشی و همینطور کتابهایی که در این زمینه وجود دارد، با افراد متخصص در این زمینه نیز مشورت کنید و از آنها کمک بگیرید.
اگر کسبوکاری دارید که تا به حال از دیجیتال مارکتینگ در آن استفاده نکردهاید، برای دریافت بازخورد بهتر، یک لحظه هم در استفاده از بازاریابی دیجیتال در کسبوکارتان شک نکنید. خوشبختانه در کشور ما، پتانسیلهای بسیار خوبی در این زمینه وجود دارد. به هر حال آنچه که خواندید، مطالبی بود در زمینه بازاریابی دیجیتال که من سعی کردم به خلاصهترین شکل ممکن بیان کنم.
اگر تجربه یا نظری در این زمینه دارید، حتماً در بخش نظرات بیان کنید تا ما هم استفاده کنیم.
نویسنده: محمد افراسیابی
منبع: آکادمی دیام بام
درباره محمد افراسیابی
محمد افراسیابی هستم مدیر دیام بام. از آبان 1395 اینجا رو راهاندازی کردم تا اندک دانش و تجربهی خودم رو در زمینه بازاریابی دیجیتال، با شما و دیگران هم به اشتراک بذارم.
نوشته های بیشتر از محمد افراسیابیمطالب زیر را حتما مطالعه کنید
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام. ممنون بابت مطلب کامل تان. برای یادگیری دیجیتال مارکتینگ چه کتاب هایی را بخونیم؟
سلام جناب صادق، سپاس از شما. والا کتاب که خیلی زیاده. اما به نظرم ابتدا چندتا کتاب پایهای رو بخونید و بعدش برید دنبال یادگیری مطالب جدیدتر و اگر تونستید، در یکی از دورههای دیجیتال مارکتینگ معتبر هم شرکت کنید. پیشنهاد میکنم کتاب اصول بازاریابی فیلیپ کاتلر رو به عنوان یه کتاب مرجع حتماً بخونید.